Pakhuis de Zwijger is sinds april 2018 aanwezig in Amsterdam Nieuw-West met een dependance aan de Sloterplas: New Metropolis. Vanuit deze locatie hebben wij nu één jaar een stevige lokale programmering gerealiseerd. Buurman en oud-stadsdeelwethouder Warner Hemmes was benieuwd wat er nou zoal gebeurt, dompelde zich erin onder en schreef er een mooi stuk over.

Sinds mensenheugenis bestond mijn uitzicht uit groen, water en een café. Dit hoekje Slotermeer stond niet bekend als de goudkust van Amsterdam, sterker nog, ik werd meewarig aangekeken als ik zei daar te wonen en het nog zeer naar mijn zin te hebben ook.

Inmiddels kijk ik behalve op water (Sloterplas), groen (doorlopend van hier tot Haarlem) uit op het fraaie van Eesterenpaviljoen en op New Metropolis. Mijn stamcafé, op de hoek van de Burg. Rendorpstraat en de Noordzijde, veranderde na het vertrek van Willem, de laatste serieuze uitbater, in een louche hok waar niemand nog kwam, dus de komst van een nieuw initiatief daar, kon alleen maar toegejuicht worden.

‘Het zal mij benieuwen’ dacht ik, toen ik de letters New Metropolis’ op de ramen zag verschijnen.

Gelukkig bestaat er Google dus al snel kon ik achterhalen wat dat betekende en wat het voor centrum zou worden. ik ga het daar nu niet over hebben, als oud bestuurder heb ik snel de neiging meteen bij iets nieuws te kijken naar saaie zaken als beleidsplan, evaluatiecriteria en financiering, gelukkig kon ik in een artikel op ‘geheugenvanwest.nl’ info daarover vinden. Nu ben ik gewoon de overbuurman die ziet dat er altijd reuring is in de tent, en een kijkje komt nemen.

Overdag zitten de tafels vol werkende actievelingen, ‘s avonds puilen ze uit met wat zo mooi ‘een dwarsdoorsnede’ van de bevolking van Nieuw West heet.

Peter Both is de projectleider, dat gaf meteen een goed gevoel: iemand die in de buurt woont, zich als vrijwilliger al inzette voor projecten in Slotermeer, en als programmamaker van Pakhuis de Zwijger zijn sporen had verdiend..Geen vanuit ‘de stad’ gedropte en weggepromoveerde theoretisch geschoolde nerd, maar een praktijkjongen van het slag ‘handen uit de mouwen, poten in de modder en niet bang zijn iets nieuws te proberen en op je bek te gaan’. En dat laatste is nodig als je in Slotermeer iets nieuws begint.

Inmiddels draait New Metropolis negen maanden. Tijd om eens bij Peter langs te gaan.

Hoewel ik een keurig lijstje vragen bij me had, vergat ik die direct bij binnenkomst, verrast als ik was door de dinsdagmiddag dynamiek in N.M.

Om de tafel zaten een aantal twintigers en dertigers geconcentreerd achter hun laptops. Wie zijn dat, vroeg ik. Peter vertelde dat het ZZPers uit de buurt waren. Er zijn in Slotermeer weinig plekken waar die buiten de deur (wel dan niet ongestoord) kunnen werken, ze zijn welkom bij N.M.

Deze middag zijn het vooral freelancers actief op het terrein van duurzaamheid, en op dat van werving en selectie. Hoewel NM geen tegenprestatie aan de deelnemers vraagt, gaat dat inmiddels vanzelf. Zo houdt een ZZP er die zich bezighoudt met projecten rond het thema duurzame stad een spreekuur voor buurtbewoners. Iedereen met vragen over hoe energie zuiniger te leven kan bij haar terecht. Een ervaren werving en selectiespecialist helpt buurtbewoners hoe een CV te maken en jezelf beter te presenteren, en een ondernemersconsulent helpt wekelijk een groep vrouwen hoe als zelfstandige succes te hebben: van ‘hoe voer je acquisitiegesprekken, hoe pak je je zaken commercieel goed aan tot hoe help je elkaar’.

Uiteindelijk versterken deze initiatieven het (hoognodige) ondernemerschap in de buurt, leren bewoners van allerlei diverse achtergronden anderen met dezelfde interesses kennen en samen te werken. Deze initiatieven ontstaan spontaan, niks moe(s)t. Als je ruimte geeft aan bewoners, niet alles van tevoren in een plan vat, ontstaan er vanzelf mooie dingen. Inmiddels doet ook een financieel juridisch expert mee, en hebben schrijvers die thuis in hun eentje zwoegen een middag waarop ze samen schrijven en een netwerk ontwikkelen.

Maar ook medewerkers van stadsdeel en woningcorporatie, denk aan omgevingsmanagers en gebiedsmakelaars, schuiven aan als ze in dit deel van de buurt bezig zijn en even rustig willen werken/ schrijven/brainstormen/overleggen.

Een van de initiatieven ‘s avonds is Smeltkroes. Een divers programma van ‘spoken word’, muziek, dans, eten en wat zich die avond aanbiedt, geïnitieerd door drie Amsterdams/ Marokkaanse jongeren die binnen liepen en een ideetje opperden. Op deze drukbezochte avonden komen vooral jongeren met een bi culturele achtergrond. Een groep die geen reguliere cafe’s bezoekt maar heel enthousiast is over dit initiatief. (Een mini Meervaart noem ik het) Een groep ook waar veel culturele instellingen jaloers naar kijken… ‘wij krijgen ze niet binnen, bij jullie staan ze in de rij’, zei de programmeur van een cultureel centrum beteuterd.

‘Ben je eigenlijk niet een veredeld buurthuis’ vraag ik Peter. We houden geen koffiemiddagen, antwoordt hij. Werken hier heeft wel een meerwaarde, je maakt gebruik van elkaars netwerk, je werkt niet alleen voor jezelf. Deelnemers leren elkaar kennen, ze hebben zelf baat bij de samenwerking met anderen, maar bedenken samen ook weer projecten die niet alleen hen zelf, maar ook de buurt ten goede komen.

NM wordt ervaren als een neutrale plek. Een aantal ondernemers uit de buurt heeft geen prettige ervaring met de lokale overheid en de woningcorporatie. Overleggen liepen stroef, er was stevige wrok. NM belegde een vergadering met alle partijen plus andere betrokkenen uit de buurt. Een andere lokatie, wat nieuwe gezichten erbij, dus ook nieuwe opvattingen en ideeën, en de sfeer. klaarde flink op. Bozigheid verdween, er zijn nu constructieve gesprekken en er komt een in gezamenlijkheid genomen besluit over een heikel punt. Alle partijen blij!

Natuurlijk heeft Peter richtlijnen en doelstellingen mee gekregen, en wordt hij door zijn ‘baas’ ook gemonitord, maar tegelijkertijd ervaart hij hoe belangrijk het is in de pionierspositie waarin hij verkeert, niet te strak te plannen. Ruimte geven aan het onverwachte, dat leidt tot de mooiste resultaten.

Jullie begrijpen..dat ik hoop dat NM nog lang mijn overbuur blijft! (En zelf heb ik een middag gewerkt aan de tafel van New Metropolis en inderdaad, ik ging als een speer!)

– Warner Hemmes

© Huub Zeeman

Samengesteld door
Peter Both
Projectleider New Metropolis Nieuw-West